در حوزه مدیریت و آنالیز رنگ در صنعت، باید این مسئله را در نظر بگیرید که نحوه تشخیص رنگ متفاوت است و به گونه‌ای نیست که بتوان به صورت چشمی انجام داد. به همین جهت نیاز است که از ابزارهای مخصوصی استفاده شود. این کار توسط دستگاه‌های رنگ سنج انجام می‌گیرد. صحبت خود را با اولین و اصلی‌ترین سوال شروع می‌کنیم.
رنگ سنج چیست؟
رنگ سنج دستگاهی است که برای اندازه‌گیری، مقایسه و ارزیابی رنگ به کار می‌رود و شامل انواع مختلفی است. شرکت تکسان دو نوع رنگ سنج بازتابی و رنگ سنج بازتابی-عبوری را تولید و عرضه می‌کند. اگر نمی‌دانید که برای نیاز خود باید از چه رنگ سنجی استفاده کنید، با کارشناسان شرکت تکسان در تماس باشید. در صنعت از بسته‌بندی‌های غذا گرفته تا تولید فرش و قطعات پلاستیکی کوچک از دستگاه رنگ سنج برای اطمینان از مطابقت رنگ تولید شده با رنگی که در ابتدا مشخص شده، استفاده می‌شود. به همین دلیل در هر صنعتی می‌توان از آن استفاده کرد.
لزوم استفاده از رنگ سنج در چیست؟
سوالی که پیش می‌آید این است که چرا حتما باید از رنگ سنج استفاده کنیم؟ چرا در این حالت نمی‌توان به چشم اعتماد کرد و رنگ ها را به صورت چشمی انتخاب کرد؟ این سوال یکی از مهم‌ترین سوال‌هایی است که ذهن انسان‌ها را درگیر می‌کند. احتمالا شما در نگاه اول به زندگی روزمره فکر می‌کنید. به این دلیل که این موضوعات در حالت عادی اهمیتی ندارند. شاید برایتان جالب باشد بدانید که درست است که همه ما در مورد رنگ کلی اجسام توافق داریم( رنگ چمن، آسمان و … ) اما باید این را بدانیم که همه انسان‌ها رنگ‌ها را متفاوت می‌بینند. عوامل فیزیکی زیادی مانند منبع نور، پس زمینه، ارتفاع، دما و عوامل شخصی همچون سن، داروها، حافظه، خلق و خو و… وجود دارند که بر نحوه درک ما از رنگ‌ها تاثیر می‌گذارند. از این گذشته اختلاف نظر بین زنان و مردان در مشاهده رنگ ها و پدیده‌ای به نام متامریزم موجب متفاوت دیدن رنگ ها با چشم می‌شوند.
وقتی صحبت از کنترل حرفه‌ای رنگ می‌شود، چشمانمان می‌تواند ما را به بیراهه بکشاند. به همین دلیل است که داشتن ابزارهای مدیریت رنگ برای ارزیابی رنگ‌ها و اطمینان از این که همه نمونه‌ها و محصولات مطابقت لازم را دارند، مهم است. اگر هنوز از اهمیت این موضوع خبر ندارید پس لازم است بدانید در مواقعی که طیف رنگ محصولات شما با رنگ استاندارد مشخص شده تطابق نداشته باشند، مجبور می‌شوید تولیدات خود را از سر بگیرید که اصلا موضوع خوشایندی نیست.
تفاوت رنگ سنج های بازتابی و بازتابی-عبوری در چیست؟
در بحث رنگ سنجی بسته به نیازهای خاص صنعت شما، ابزارهای مختلفی برای کنترل رنگ وجود دارد که در این قسمت این موضوع را بررسی می‌کنیم.
به صورت کلی برای نمونه‌های مایع، نمونه‌های جامدی که نیمه شفاف و یا شفاف هستند از دستگاه رنگ سنج بازتابی-عبوری و یا بازتابی-عبوری با حساسیت بالا استفاده می‌شود. از طرفی برای نمونه‌های مات باید از دستگاه رنگ سنج بازتابی و یا بازتابی با حساسیت بالا استفاده می‌شود.
تعیین میزان همخوانی رنگ ها به چه صورت است؟
دلتا ای (E∆) تفاوت رنگ از یک اندازه‌گیری به دیگری است. البته باید توجه داشت که برای بعضی از تولید کننده‌ها مقدار کوچک این تفاوت‌ها اهمیتی ندارد. پاسخ این سوال بر اساس رنگ، مواد، کاربرد تجاری و موارد دیگر متفاوت است.
در ادامه، مواردی را ذکر کرده‌ایم که باید هنگام ایجاد تلورانس دلتا E خود در نظر بگیرید:
- کیفیت خواسته‌های مشتریان شما
- توافق با ارزیابی بصری
- محاسبه (E∆) مورد استفاده
- دقت رنگ محصولات رقیب
- نسبت سود به هزینه انطباق رنگ بهبود یافته
- محدودیت‌های زمانی
اگر استانداردهای تحمل سختی را تعیین کنید، آیا تیم شما زمان و منابع لازم برای اطمینان از مطابقت محصولات شما با این استانداردها و حفظ تولید در سراسر زمان را دارد؟
مطلع شدن از پدیده متامریک چگونه است؟
شاید متامریک برای شما یک واژه جدید باشد، اما در ادامه متوجه می‌شوید که در بسیاری از مواقع با این موضوع مواجه شده‌اید. حالت اول زمانی است که رنگی را در معرض یک منبع نور قرار می‌دهید و دقیقا همان چیزی به نظر می‌رسد که مد نظر شماست، اما وقتی از منبع نور دیگری استفاده می‌کنید، با رنگی که قبلا دیده بودید تفاوت دارد.
حالت بعدی وقتی اتفاق می‌افتد که رنگ‌های متامریک را تحت یک منبع نور خاص قرار می‌دهید و در ظاهر به نظر می‌رسد مطابقت دارند، اما بعد از طیف‌گیری مشخص می‌شود که منحنی‌های طیفی متفاوتی را نشان می‌دهند. شما می‌توانید یک آزمایش برای متامریزم انجام دهید. این آزمایش مستلزم آن است که ابتدا تایید کنید دو جسم با منبع نور اولیه مطابقت دارند و سپس از یک منبع نور ثانویه استفاده کنید. اگر هنوز دقیقا همان رنگ به نظر می‌رسد، احتمالا نمونه‌ها متامریک نیستند، اما اگر تفاوت داشته باشند، نشانه‌ای از متامریزم است.
این جا است که رنگ سنج به کمک شما می‌آید. اگر منحنی‌هایی که در رنگ شنج مشاهده می‌کنید، متفاوت باشند؛ احتمالا متامریزم است. اما برای آشنایی کامل با این موضوع توصیه می‌کنیم مقاله متامریزم و راه غلبه بر آن را به دقت مطالعه کنید.
آیا می‌توان در مکان‌های مختلف اندازه‌گیری را انجام داد؟
تغییر مکان تاثیری در اندازه‌گیری ندارد و همچنان می‌توانید به نتایج ثابتی برسید. در ادامه به چند نکته مهم اشاره می‌کنیم که برای اندازه گیری رنگ‌های ثابت و دقیق باید به خاطر بسپارید.
۱-در صورت امکان، از ابزارهای مشابه در سراسر زنجیره تولید خود استفاده کنید. با این کار شما می‌توانید اطمینان حاصل کنید که نمونه‌ها و محصولات شما تا حد ممکن مطابقت دارند.
۲-همه ابزارها را به طور منظم سرویس کرده و مطابق با مشخصات سازنده نگهداری کنید.
۳-استانداردها و نمونه‌های خود را در یک محیط کنترل شده ذخیره و اندازه گیری کنید.
۴-تغییرات استاندارد خود را برای هر یک از ابزارها محاسبه کنید تا مطمئن شوید که همه آنها به درستی کار می‌کنند.
۵-عملکرد ابزارها را از نزدیک زیر نظر داشته باشید.
مشکل عدم ثبات خوانش رنگ سنج چیست؟
این مسئله ممکن است به این دلیل باشد که نمونه‌های شما دارای اثرات رنگی و یا سطحی متناقض هستند. برای حل این موضوع، آنها را چندین بار اندازه بگیرید. همچنین در طول خوانش باید نمونه را بچرخانید و در جای خود قرار دهید تا سطح اندازه‌گیری شده افزایش یابد و سپس از داده‌ها میانگین بگیرید.
اگر بخش‌های مختلف نمونه را اندازه‌گیری کنید، نمونه‌های ناسازگار یا نامنظم می‌توانند اندازه‌گیری‌های متفاوتی را به همراه داشته باشند، بنابراین جا به جایی نمونه بین اندازه‌گیری‌ها و میانگین‌گیری نتایج یک راه حل عالی است.
جمع بندی
در این مقاله سعی ما بر این بود که به سوالات رایج شما در مورد رنگ سنجی پاسخ دهیم. پرسش‌هایی همچون کدام دستگاه را باید تهیه کنیم؟ چه تفاوت‌هایی دارند؟ ویژگی‌های هر دستگاه چیست؟ و سوالات بیشتر. برای مشاوره خرید و تست رایگان قبل از خرید با تکسان در ارتباط باشید.
منابع
۱-https://zaya.io/w9opx
۲-https://zaya.io/mpt3d
