در واقع این مقاله از دو قسمت تشکیل شده است. در قسمت اول به طور کامل با لنزهای فتوکرومیک آشنا می‌شویم. در قسمت دوم به سراغ این موضوع می‌رویم که این لنزها را چگونه باید آنالیز کنیم.
اولین موضوعی که قصد داریم به آن بپردازیم این است که این لنزهای فتوکرومیک چه تفاوتی با لنزهای عادی دارند.
لنز فتوکرومیک چیست؟
این لنزها که در انگلیسی به آن adaptive lense گفته می‌شود، لنزهای سازگار با محیط اطرافشان هستند. به عبارتی زمانی که در داخل اتاق و محیط سربسته قرار دارید، لنز شما شفاف است. اما زمانی که وارد محیطی با نور آفتاب می‌شوید، تغییر رنگ داده و لنز شما تیره خواهد شد. این لنزها به افرادی توصیه می‌شود که تمایلی ندارند تا چند عینک را همراه خود داشته باشند. از طرف دیگر زمانی شما از لنز استفاده می‌کنید که چشمان ضعیفی دارید، عینک های آفتابی تنها نمی‌توانند دید شما را بهتر کنند. در این حالت این لنزها به کمک شما می‌آیند.
نحوه عملکرد لنزهای فتوکرومیک
این لنزها از سال ۱۹۶۰ اختراع شده اند و تا کنون در حال توسعه و بهبود هستند.
این لنزها بر پایه کربن هستند. زمانی که نور uv به این لنزها برخورد می‌کند، مولکول‌ها به نور واکنش داده و میلیون‌ها مولکول موجود در لنز باید ساختار خود را تغییر دهند تا در نهایت رنگ عدسی مطابق با میزان روشنایی تغییر کند. لازم به ذکر است که در اثر این واکنش نور توسط مولکول‌ها جذب شده و آن‌ها تیره‌تر به نظر می‌رسند. شما می‌توانید برای افزایش اطلاعات خود در این زمینه مقاله نحوه جذب نور UV-Visible توسط مولکول ها را مطالعه کنید.
اما این میزان تیرگی وابسته به میزان نور محیط از رنگ‌های شفاف تا سایه‌های تیره‌تر متغیر است. احتمالا برایتان جالب باشد تا بدانید که این تغییرها از لحاظ زمانی چه مدت طول می‌کشد. تاریک شدن‌ها تنها ۳۰ ثانیه طول می‌کشد. اما برگشتن به حالت عادی کمی بیشتر یعنی به اندازه دو تا پنج دقیقه متغیر است.
علاوه بر این موضوع که این عینک ها نیاز شما را برطرف میکنند و کمک میکنند تا دید بهتری داشته باشید؛ محافظ سلامت کلی چشم شما هم هستند.
مزایای لنزهای فتوکرومیک
- این لنزها اقتصادی و مقرون به صرفه هستند. دیگر نیازی نیست تا دو عینک مجزا داشته باشید.
- این لنزها موجب می‌شوند تا از چشم شما در برابر پرتو فرابنفش محافظت شود. به طور کلی موجب سلامت چشم شما می‌شوند و از بعضی بیماری‌ها مانند آب مروارید جلوگیری میکنند.
- با کاهش تابش خیره کننده و جلوگیری از خستگی چشم، دید واضح‌تری دارید.
- علاوه بر موارد بالا، این لنزها گزینه‌ای مناسب برای رانندگی در شب و کار با کامپیوتر است.
در ادامه مقاله به سراغ مبحث اصلی می‌رویم. این لنزها را چرا و چگونه باید آنالیز کرد؟
نقش آنالیز در لنزهای فتوکرومیک
برای مشتریانی که قصد دارند تا این لنزها را خریداری کنند، چندین پارامتر اهمیت دارد. دوام و ماندگاری محصولی که می‌خرند، یکی از آن‌ها است. آن‌ها دوست ندارند تا هر روز به دنبال خرید یک لنز و عینک جدید باشند. به همین دلیل است که تولید کنندگان باید از دقت کافی در تولیدات خود بهره مند شوند. این نیاز موجب می‌شود تا شما لنزها را زمان تولید، آنالیز کنید. در نهایت بعد از این آنالیزها خواهید دید که تا حد زیادی توانسته‌اید به نیاز مشتری نزدیک شوید. همین موارد باعث می‌شود تا بتوانید فروش بیشتری داشته باشید.
برای این که این لنزها بتوانند عملکردی مشابه آنچه می‌خواهیم داشته باشند، لایه‌های رنگی مختلفی روی هم قرار می‌گیرند. همین لایه‌های رنگی موجب دردسر می‌شود. به این دلیل که کار با چندین رنگ چالش‌های منحصر به فردی برای فرآیند تولید دارد. هر لایه که به سیستم اضافه می‌شود، خطاهای سیستم هم افزایش پیدا می‌کند. تولید کنندگان برای این که مقدار این خطاها را به حداقل مقدار خود برسانند، از دستگاهی به نام رنگ سنج استفاده میکنند. اگر می‌خواهید از پیشگامان عرصه خود باشید، پیشنهاد ما این است که خرید این دستگاه را در اولویت کارهای خود قرار دهید. دستگاه های رنگ سنج دلتافام تست رایگان قبل از خرید دارند. شما می‌توانید نمونه‌های خود را با دلتافام آنالیز کنید. اگر نتایج مطلوب شما بود، اقدام به خرید کنید.
به طور کلی اگر به این موضوعات علاقه دارید، می‌توانید مقاله کنترل کیفیت فیلترهای لنز رنگی با رنگ سنج را نیز مطالعه کنید.
لایه های رنگی مختلف در ساخت لنزهای فتوکرومیک
همان طور که از نام این لنزها مشخص است، لنزهای فتوکرومیک از رنگ های فتوکرومیک ساخته می‌شوند. این لایه‌ها با تابش نور uv تغییر رنگ می‌دهند. اما علت این تغییر رنگ، صرفا نوع رنگ نیست. نحوه قرار گرفتن لایه‌های رنگی و ساختار منحصر به فرد آن‌ها است که در نهایت منجر به همه این تغییرات می‌شود. شما برای این که اطمینان داشته باشید که عبور از تاریکی به روشنی تدریجی و عملیاتی است، نیاز به انجام آزمایش‌های دقیقی دارید. چیزی که با یک رنگ سنج با دقت بالا قابل انجام است.
لازم به ذکر است که هیچ رنگ واحدی وجود ندارد. شما با طیف گسترده‌ای از رنگ ها سر و کار دارید. این رنگ ها باید به طور ماهرانه‌ای روی هم قرار بگیرند. در شکل زیر می‌توانید چند نمونه از لایه های رنگی لنزهای مختلف را مشاهده کنید.
شما هر کار دقیقی که بخواهید انجام دهید، نیاز است تا مقابل چالش‌های پیش رو قرار بگیرید و جهت رفع آن‌ها گامی بردارید. در ادامه بعضی از قسمت‌هایی که با چالش مواجه است را بیان می‌کنیم.
حداقل بازه تستی
لنزهای فتوکرومیک باید بر اساس مقدار تغییری که با تابش نور uv میکنند، آزمایش شوند. حالت ایده آل این است که به محض این که تابش Uv از سیستم قطع می‌شود، لنز شروع به بازگشت به حالت اولیه خود می‌کند. این که این تغییرها تحت چه شرایطی باشد، کجا ادامه پیدا کند و کجا قطع شود؛ فرآیند را دشوار می‌کند. به همین دلیل است که شما باید آزمایش‌ها را به صورت دقیق انجام دهید.
تست سرعت تغییر لنز
لنزهایی که می‌توانند به سرعت از تاریکی به سمت شفاف بودن و یا برعکس محو شوند، علاوه بر این که بر زیبایی لنزها تاثیر دارد؛ با کاهش فشار چشم و به حداقل رساندن قرار گرفتن در معرض پرتوهای مضر Uv، نقش مهمی در حفاظت چشم و در نهایت تندرستی را ایفا میکنند.
هم‌زمان این لنزها باید به اندازه کافی شفاف باشند تا شما بتوانید دید کامل را مخصوصا هنگام رانندگی در شب داشته باشید.
میزان براق بودن
همه لنزها از یک میزان “براق بودن” برخوردار هستند. همین میزان براقیت می‌تواند بر ظاهر رنگ تاثیر بگذارد و اندازه گیری‌های رنگ را بیش از پیش پیچیده کند.
علاوه بر موارد ذکر شده خوب است بدانیم که این لنزها باید بعد از ساخت هم مورد آزمایش قرار بگیرند. در این آزمایش‌ها هم جنبه زیباشناسی بررسی می‌شود و هم این که عملکرد صحیح لنزها مورد آزمایش قرار می‌گیرد.
به طور مثال تولید کنندگان تمایل ندارند که لنزها در زمان رانندگی به یک باره سیاه شوند و یا دوست ندارند که لنزها بعد از قرار گرفتن یک روز کامل در ساحل، سایه‌ای از رنگ سبز به خود بگیرند.
هم‌چنین اندازه گیری نمونه‌های نیمه شفاف می‌تواند یک فرآیند پیچیده باشد.
احتمالا بعد از بررسی همه این موارد، شما هم به اهمیت استفاده از یک رنگ سنج با دقت بالا در خط تولید خود پی برده‌اید. حتی اگر شما تولید کننده نباشید هم امکان دارد که به این دستگاه نیاز پیدا کنید. اگر شما وارد کننده این لنزها هستید، باید بدانید که لنزهایی که خریداری می‌کنید، چه عملکردی دارند.
نتیجه کلی این است که درست است که اندازه گیری و آزمایش، پیچیدگی‌های خود را به همراه دارد. اما استفاده از دستگاه و انجام آزمایش‌ها یک امر جدایی ناپذیر است.
رنگ سنج در ساخت لنزهای فتوکرومیک
شما اگر بخواهید آنالیزهای خود را به صورت دقیق انجام دهید، باید از یک رنگ سنج استفاده کنید. همان طور که اشاره شد، طی ساخت این لنزها از لایه‌های رنگی استفاده می‌شود. شما نیاز دارید تا این رنگ ها را با یک رنگ سنج آنالیز کنید. شما می‌توانید در فرآیند تولید و ساخت رنگ ها از دلتافام استفاده کنید. هم چنین برای آنالیز خودِ عدسی و لنزها پیشنهاد ویژه‌ای برای شما داریم. شما می‌توانید از یک اسپکترومتر کمک بگیرید.
به طور کلی شما به کمک این دو دستگاه می‌توانید صحت پردازش‌ها را تعیین کنید. فرآیند تولید را به گونه‌ای اصلاح کنید که کیفیت محصول در بهترین حالت خود قرار گیرد. اگر نمی‌دانید که برای کار خود باید دقیقا از چه دستگاهی استفاده کنید، همین حالا با متخصصان طیف سنجی ما تماس بگیرید تا بهترین پیشنهاد را با توجه به بودجه مالی شما بدهند.
نکته دیگری که باید به آن توجه کنیم این است که سرعت اندازه گیری در این آزمایش‌ها مهم است. شما باید بتوانید آنالیزها را قبل از تغییر رنگ لنزها انجام دهید.
علاوه بر موارد گفته شده، شاید نیاز باشد تا بتوانید بازتاب نور را هم بررسی کنید. این مورد هم به اسپکترومتری نیاز دارد.
جمع بندی
در این مقاله ابتدا با تعریف لنزهای فتوکرومیک، اهمیت آن‌ها و مزیت‌هایی که دارند، آشنا شدیم. پس از آن به این درک رسیدیم که برای تولید و یا خرید به صورت عمده این لنزها حتما باید حداقل از یک دستگاه استفاده کنیم. این دستگاه‌ها به شما کمک میکنند تا بتوانید اصلاحات لازم را انجام دهید تا به یک تولید با کیفیت برسید. و یا این که به شما کمک میکنند که چه لنزی را مجددا تهیه کنید و یا از چه شرکتی دیگر خریدی نداشته باشید.
به عبارتی این ابزارها به طور قابل توجهی توانایی شما را برای مدیریت تولید، بررسی دقیق کیفیت و اطمینان از رفع خطاها افزایش می‌دهند و در نهایت کیفیت محصولات شما را بهبود می‌بخشند. حفظ دقیق‌ترین فرآیندهای کنترل کیفیت رنگ برای اطمینان از این‌که مشتریان می‌توانند برای رفع نیازهای پزشکی خود به شما اعتماد کنند، ضروری است.
منابع
۱- https://www.hunterlab.com/blog/spectrophotometric-color-measurement-helps-perfect-transitions-in-adaptable-lenses/
۲- https://hvoptics.com/products/light-adaptive-lenses
