آنالیز لکه خون به کمک رامان اسپکتروسکوپی
شناسایی لکه‌هایی که از ترشحات بدن افراد (خون، بزاق دهان و …) در صحنه‌های جرم یافت می‌شود، جز اصلی تحقیقات پزشکی قانونی است. با بررسی دقیق این سرنخ‌ها میتوان به DNA افراد و اطلاعات دیگر دسترسی پیدا کرد. آنالیز لکه خون به چند روش صورت می‌گیرد. هر کدام از روش‌ها اطلاعاتی متفاوتی را ارائه می‌دهند. برخی از این تکنیکها نمونه را تخریب می‌کنند یا این که ارائه نتایج بسیار زمان‌بر است. علاوه بر این برخی از روش‌های آنالیز خون و سایر ترشحات بدن دارای نتایج کاذب مثبت و منفی است. اکثر این روش‌ها در آزمایشگاه‌ها انجام می‌گیرد و امکان آنالیز در محل وقوع جرم وجود ندارد.
طیف‌سنجی رامان یک روش بسیار حساس و دقیق است که در آزمایشگاه‌‌های پزشکی قانونی، بررسی اسناد و مدارک و غیره به کار گرفته می‌شود. این تکنیک در صحنه‌های جرم می‌تواند بسیار سودمند باشد. اگر به این حوزه علاقه دارید، می‌توانید مقاله‌های زیر را مطالعه کنید:
آنالیز جوهر خودکار و بررسی اسناد با طیف سنجی UV-Vis
آنالیز رژلب در صحنه‌های جرم با طیف سنجی رامان
آنالیز الیاف پارچه در پزشکی قانونی با طیف سنجی رامان
این روش بسیار سریع است و می‌تواند لکه خون انسان را از سایر ترشحات بدن، رنگ و غیره تفکیک کند. شرکت تکسان دو دسته طیف سنج رامان را به بازار عرضه می‌کند: رامان آزمایشگاهی (شکل ۱) و رامان پرتابل (شکل ۲). پیش‌تر نیز اشاره کردیم که از رامان آزمایشگاهی بیشتر در آزمایشگاه‌ها استفاده می‌شود. در واقع از آن برای انجام کارهای دقیق آزمایشگاهی استفاده می‌شود. اما رامان پرتابل به دلیل حمل و نقل آسان، برای شناسایی و آنالیز نمونه در محل مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تکنیک نمونه را تخریب نمی‌کند و در مدت چند ثانیه می‌تواند نتایج بسیار دقیقی را ارائه دهد. برای آنالیز به روش طیف سنجی رامان نیازی به آماده‌سازی نمونه نیست. علاوه بر این با مقدار کمی نمونه نیز میتوان شناسایی‌ها را انجام داد.
در مکان‌هایی که جرم رخ داده به ویژه در صحنه‌های مربوط به قتل یا تصادف حتما لکه‌های خون پیدا می‌شوند. بنابراین ما این مقاله را به بررسی لکه خون با استفاده از طیف‌سنجی رامان اختصاص داده‌ایم.
طیف رامان خون افراد مختلف
در برخی موارد لکه خون مربوط به یک نفر نیست. طیف‌سنجی رامان می‌تواند لکه‌های خون مربوط به افراد مختلف را تفکیک کند. به عنوان مثال در شکل ۳ طیف رامان خون دو فرد A و B مورد آنالیز قرار گرفته است. همان طور که در شکل می‌بینید طیف رامان خون این دو فرد متفاوت است. این تفاوت ناشی از شدت پیک هموگلوبین خون است. از روی شدت نسبی هموگلوبین خون میتوان بر سطح اکسیژن خون نظارت کرد.
طیف رامان لکه خون با گذشت زمان
با گذشت زمان ممکن است طیف رامان لکه خون دستخوش تغییر شود. با گذشت زمان پیک‌های مشخصه رامان خون کاهش می‌یابد (شکل ۴).
جمع بندی
در صحنه‌های جرم به ویژه زمانی که قتل یا تصادفی رخ داده، لکه خون یافت می‌شود. این لکه به روش‌های مختلفی آنالیز می‌شود که ممکن است هر کدام دارای معایبی باشند. به همین دلیل با توجه به نیاز پزشکی قانونی، طیف‌سنجی رامان را معرفی کردیم. به مزایای این روش در حوزه پزشکی قانونی پرداختیم. هم‌چنین بیان کردیم که دستگا‌ه‌های طیف‌سنجی رامان به دو صورت پرتابل و آزمایشگاهی وارد بازار می‌شوند. علاوه بر این دیدیم که این روش به خوبی می‌تواند خون افراد مختلف را از هم تفکیک کند. با گذشت زمان از وقوع حادثه خون کهنه می‌شود ولی به کمک طیف سنجی رامان به طور نسبی میتوان این آنالیز را انجام داد.
منابع
۱.https://zaya.io/s5wv6
۲.https://zaya.io/7w4ul
۳.https://zaya.io/0m4lb
